Azərbaycan milli mətbuatı xalqımızın ictimai-siyasi, mədəni və mənəvi həyatında mühüm rol oynamış və cəmiyyətin inkişafına əhəmiyyətli töhfələr vermişdir. Milli mətbuatımızın əsası 22 iyul 1875-ci ildə Həsən bəy Zərdabinin nəşr etdirdiyi “Əkinçi” qəzeti ilə qoyulmuşdur. Bu qəzetin əsas məqsədi xalqı maarifləndirmək, elmi bilikləri sadə və anlaşıqlı dillə çatdırmaq, milli özünüdərkə təkan vermək idi. “Əkinçi”dən sonra nəşr olunan “Ziya”, “Kəşkül”, “Şərqi-Rus” kimi mətbuat orqanları da maarifçilik ideyalarının yayılmasında və milli mətbuatın formalaşmasında mühüm rol oynamışdır.
Sovet dövründə Azərbaycan mətbuatı ciddi ideoloji nəzarət altında olsa da, müəyyən mənada maarifçilik və mədəniyyətin yayılması baxımından fəaliyyətini davam etdirmişdir. Bu dövrdə çıxan “Kommunist”, “Azərbaycan müəllimi”, “Ulduz”, “Azərbaycan” kimi qəzet və jurnallar ictimai həyatla yanaşı, ədəbi-bədii fikrin inkişafına da mühüm təsir göstərmişdir. Lakin senzura və təzyiqlər səbəbindən mətbuatın azadlığı xeyli məhdudlaşmış, yalnız partiya xəttinə uyğun ideyalar yayıla bilmişdir.
1991-ci ildə müstəqillik əldə olunduqdan sonra Azərbaycan mətbuatı yeni bir mərhələyə qədəm qoydu. Söz və mətbuat azadlığı təmin olundu, plüralizmə əsaslanan müasir media mühiti formalaşmağa başladı. Xüsusilə, internet medianın inkişafı və rəqəmsallaşma prosesi mətbuatın informasiya cəmiyyətinin tələblərinə uyğunlaşmasına imkan yaratdı. Artıq jurnalistlər daha sərbəst şəkildə ictimai-siyasi prosesləri işıqlandırır, vətəndaşların məlumatlandırılması və maarifləndirilməsi funksiyasını yerinə yetirirlər.
Bu gün Azərbaycan mətbuatı cəmiyyətin maariflənməsi, ictimai nəzarətin güclənməsi, demokratik prinsiplərin möhkəmlənməsi və milli dəyərlərin qorunması istiqamətində fəaliyyət göstərməkdədir. Eyni zamanda, informasiya bolluğu və sosial medianın təsiri fonunda dezinformasiyaya qarşı mübarizə, media savadlılığının artırılması və peşəkar jurnalistika prinsiplərinin qorunması kimi çağırışlarla üz-üzədir.
Ölkəmizin Prezidenti İlham Əliyev milli mətbuatın inkişafına xüsusi önəm vermiş və bu sahənin gücləndirilməsi istiqamətində ardıcıl siyasət yürütmüşdür. Onun rəhbərliyi ilə Azərbaycanda söz və mətbuat azadlığının təmin olunması, müasir medianın formalaşması və jurnalistlərin sosial rifahının yaxşılaşdırılması istiqamətində mühüm addımlar atılmışdır. Prezidentin dəfələrlə vurğuladığı kimi, müstəqil mətbuat demokratik cəmiyyətin əsas sütunlarından biridir və sağlam informasiya mühiti olmadan cəmiyyətin inkişafından danışmaq mümkün deyil.
Toğrul Zeynalov
YAP Ağdam rayon təşkilatının əməkdaşı