Azərbaycan tarixində yeni dövr - ŞƏRH

Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyev 25 sentyabr 2025-ci ildə BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyasında çıxış etmişdir.
Prezidentin çıxışı göstərir ki, Azərbaycanın 2020-ci il Vətən müharibəsində əldə etdiyi tarixi Qələbə regionda yeni reallıqlar yaratdı. 10 noyabr 2020-ci ildə Ermənistanın kapitulyasiyası və ölkəmizin ərazi bütövlüyünün bərpası ilə Azərbaycan yalnız hərbi deyil, həm də siyasi müstəvidə qətiyyətli mövqeyini təsdiq etdi.
Dövlət başçısı vurğulayır ki, müharibədən dərhal sonra Azərbaycan beynəlxalq hüquqa əsaslanan beş təməl prinsip əsasında Ermənistanla sülh müqaviləsi imzalamağa hazır olduğunu bəyan etmiş, bu istiqamətdə təşəbbüskar mövqe sərgiləmişdir. 2022-ci ildən başlayan və 2025-ci ilin yayına qədər davam edən danışıqlar nəticə etibarilə uğurlu mərhələyə çatmışdır. Ən mühüm məqam isə danışıqların yalnız ikitərəfli formatda aparılması və kənar təsirlərin aradan qaldırılması olmuşdur.
Avqustun 8-də Vaşinqtonda baş tutan sammit tarixi əhəmiyyət daşıyır. Burada Azərbaycanın və Ermənistanın xarici işlər nazirlərinin sülh müqaviləsini paraflaması, liderlərin birgə bəyanat imzalaması və ABŞ Prezidenti Donald Trampın buna şahidlik etməsi regionda sabitlik və əməkdaşlıq üçün yeni səhifə açır. ATƏT-in Minsk qrupunun fəaliyyətsiz, köhnəlmiş mexanizm kimi bağlanması da artıq reallığın qəbul edildiyini göstərir.
Sammitin nəticələri sırasında xüsusilə diqqət çəkən məsələ “Beynəlxalq Sülh və Rifah naminə Tramp Marşrutu”nun yaradılmasıdır. Bu dəhliz Zəngəzur üzərindən maneəsiz keçidi təmin etməklə, regionda iqtisadi inteqrasiyanı və beynəlxalq nəqliyyat əlaqələrini gücləndirəcək.
Eyni zamanda, ABŞ-la Azərbaycan arasında Strateji Tərəfdaşlıq Xartiyasının hazırlanması barədə razılıq əldə olunması ikitərəfli münasibətlərdə yeni mərhələnin başlanğıcı kimi qiymətləndirilir. Bu, siyasi, iqtisadi, enerji, təhlükəsizlik və digər sahələrdə əməkdaşlığı daha da möhkəmləndirəcək.
Prezident çıxışında həmçinin ABŞ Prezidentinin 907-ci düzəlişin icrasını dayandırmaq qərarını tarixi addım kimi dəyərləndirmişdir. Bu qərar Azərbaycanla ABŞ arasında etimad mühitini gücləndirməklə yanaşı, ikili standartların aradan qalxmasına da zəmin yaradır. Konqres tərəfindən 907-ci düzəlişin tamamilə ləğv olunması isə münasibətlərin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəldilməsini möhkəmləndirəcəkdir.
Ümumilikdə, Prezidentin çıxışında Azərbaycanın sülh təşəbbüskarına çevrildiyi, regionda yeni geosiyasi nizamın formalaşmasında fəal rol oynadığı, ABŞ-la əlaqələrin isə strateji müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəldiyi aydın şəkildə ifadə olunur. Bu, həm milli maraqların təmin olunması, həm də qlobal miqyasda təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi baxımından mühüm tarixi mərhələdir.

Şamo Qasımov
Yeni Azərbaycan Partiyası Laçın rayon təşkilatının sədr müavini