Rusiya Beynəlxalq Münasibətlər Şurasının politoloqu, Moskva Dövlət Universitetinin Dünya Siyasəti fakültəsinin dosenti Aleksey Fenenko Qərbin MDB-yə təzyiqlərini “Moskva-Baku” portalına şərh edib. Müsahibəni oxucularımıza təqdim edirik.
- Krokus Siti Holldakı terror aktı, təbii ki, Rusiyaya təzyiq göstərmək və sabitliyi pozmaq üçün, o cümlədən bütün MDB məkanında qarışıqlığı təhrik etmək üçün yeni üsuldur?
- O cümlədən. Məncə, Krokus Siti Holldakı terror aktının arxasında aşağıdakı vəzifələr dayanır: Rusiyanı müsəlman dünyasına qarşı qoymaq. Görün, Qərb terrordan əvvəl silahlıların ziyarət etdiyi Türkiyənin də günahkar olduğu, Orta Asiya ölkələrinin günahkar olduğu mövzusunu necə təbliğ edir.
Bundan əlavə, terror aktı prezident seçkilərindən dərhal sonra hakimiyyətə inamsızlıq toxumu səpmək cəhdi idi. Bu aydındır.
Ölkəmiz multikultural olduğu üçün hər dəfə ölkə daxilində kritik vəziyyətlərdə hansısa qüvvələr millətlərarası toqquşmaları törətməyə çalışırlar. Amma dünən Vladimir Putinin dediyi kimi, istənilən etnik toqquşma Rusiya üçün təhlükəlidir. Dövlət başçısı buna son qoymağa çağırıb.
Digər problem odur ki, bəzi kritik vəziyyətdə radikal millətçi bəyanatlar səsləndirən sadəlövh vətənpərvərlər bunun amerikalılar üçün nə qədər faydalı olduğunu belə dərk etmirlər. Amerikalılar kiçik bir ərazidə ruslar üçün kiçik etnik Rusiyadan olduqca məmnun olacaqlar. Onlar belə bir fikri dəstəkləməkdən və tanımaqdan məmnun olacaqlar.
Daha bir səbəb, dediyiniz kimi, Rusiyanı sarsıtmaq və çökdürmək, həm də onu MDB-dəki qonşularına qarşı qoymaq cəhdidir.
- Bu baxımdan biz MDB-ni bir institut kimi necə gücləndirə və daxilində dövlətlərin ümumi baxışlarını formalaşdıra bilərik?
- Bu gün biz MDB, BRİKS və ŞƏT arasında qarşılıqlı əlaqəni inkişaf etdiririk. Yeni dünya nizamının qurulmasının bugünkü şəraitində dünyanın müxtəlif yerlərində dost ölkələrlə əməkdaşlıq əlaqələrinin qurulması, bütün sahələrdə ümumi yanaşmaların qurulması mühüm vəzifədir. O cümlədən, hazırda Moskvada Rusiyanın Birlikdə sədrliyi ilə “MDB, Aİİ, ŞƏT məkanında dialoqdan birgə layihələrə doğru” mövzusunda MDB-yə üzv dövlətlərin Beynəlxalq İqtisadi Forumu keçirilir.
- Aprelin 5-də Brüsseldə Ermənistanın baş naziri, ABŞ dövlət katibi və Avropa Komissiyasının rəhbəri arasında görüş keçiriləcək. Azərbaycan bununla bağlı ABŞ və Aİ səlahiyyətlilərinə qarşı çox sərt danışıb və İrəvanın regionda yeni təxribatları olacağı təqdirdə məsuliyyət daşıyacaqları barədə xəbərdarlıq edib. Bundan əlavə, Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova görüşü Ermənistandan anti-Rusiya aləti kimi istifadə etmək cəhdi adlandırıb. ABŞ Dövlət Departamenti isə görüşün heç kimə qarşı yönəlmədiyini deyir.
- Hər şey belədir, çünki Qərb Ermənistanı həm anti-Rusiya, həm də anti-Azərbaycan formada hazırlayır. İrəvanı buna çağırır: Rusiyadan uzaqlaş, biz sənə kömək edəcəyik. Bu gün Ermənistan MDB-nin təhlükəsizlik sistemi üçün zəif halqaya çevrilib, İravan bu sistemi sarsıdıb Qərbə təslim etməyə çalışır.
Ermənistan Qərb üçün informasiya və siyasi təbliğatla məşğuldur: deyirlər, görün biz necə yazıq və məzlumuq, Rusiya bizi qorumur. Biz Rusiya, Azərbaycan və Türkiyə tərəfindən əzilən kiçik, kasıb Ermənistanıq, onlar bizə kömək etmirlər.
İnanıram ki, aprelin 5-də keçiriləcək görüş Ermənistana hərbi yardım və iqtisadi dəstək vəd edən bir neçə yüksək səviyyəli bəyannamənin imzalanması ilə başa çatacaq. Axı Ermənistan Aİİ üzvlüyünə əsasən iqtisadi cəhətdən dəstəklənir. Amma bu, Qərbə sərfəli deyil. Amma aprelin 5-də verilən bəyanatlardan sonra ən “maraqlı”lar baş verəcək. Rusiya-Ermənistan münasibətlərində və Ermənistan-Aİ münasibətlərində yeni dövr başlayacaq. Qərbin Paşinyana təzyiq göstərdiyi və xəbərdarlıq etdiyinə dair məlumatlar var ki, o, Rusiyadan qopmaq üçün daha ciddi addımlar atmasa, onun yerinə daha radikal lider gələcək.
NATO-nun keçmiş baş katibi Rasmussenin Ermənistan hökumətinə məsləhət verdiyi və bunun üçün İrəvanın ona pul ödədiyi barədə məlumatlar var. Paşinyan hökuməti heç vaxt NATO ilə əlaqələrini gizlətməyib. Əksinə, açıq şəkildə Alyansın onlara kömək etdiyini, NATO-nun Paşinyanın siyasətini həmişə dəstəklədiyini, NATO-nun KTMT-dən daha yaxşı tərəfdaş olduğunu bildirib.
Eyni zamanda, fikrimcə, Qərb Ermənistana böyük miqdarda silahla həqiqətən kömək etməyəcək. Kömək etmək nə deməkdir? Gözəl şəkildə bir neçə silah nümunəsi gətirin, əllərinizi çırpın, necə gözəl olduğunuzu göstərin? Bunu edə bilərlər. Amma başqa heç nə.
Belə görünür ki, bu gün Qərb dövlətləri Ermənistana çoxlu pul göndərirlər. Bu pullar haraya gedir? Görünür, o cümlədən hakimiyyətə, Qərbin onları dəstəklədiyinə zəmanət kimi. Amma ümumilikdə, bu gün Ermənistana verilən qondarma Qərb yardımı onların Ukraynaya göndərdikləri ilə müqayisədə qəpik-quruşdur. Və bu gün Qərbin və Ukraynanın Ermənistan haqqında kifayət qədər sözü yoxdur. Hər halda bu gün Qərbin tərəfini seçib onun peykinə çevrilən dövlətin, xüsusən də Qərblə heç bir sərhəd əlaqəsi olmayan dövlətin sonunun pis olacağı göz qabağındadır.
Tərcümə - Elçin Bayramlı