Ağdam şəhəri Azərbaycanın ən qədim yaşayış yerlərindən biri kimi tarix boyu mühüm strateji, mədəni və iqtisadi əhəmiyyət daşıyıb və bu əhəmiyyət onu həm xalqın yaddaşında, həm də dövlətçilik tariximizdə xüsusi bir yerə çevirib. Ağdamın qədimliyini göstərən arxeoloji tapıntılar, burada formalaşmış kənd təsərrüfatı ənənələri, şəhərin Qarabağ bölgəsində ticarət yollarına nəzarəti və mədəni həyatın mərkəzlərindən biri olması onun taleyinin heç də təsadüfi olmadığını göstərir. 20 Noyabrın Ağdam Şəhəri Günü kimi qeyd olunması isə həm tarixi ədalətin bərpasının rəmzidir, həm də Azərbaycan xalqının yenilməzliyinin, iradəsinin və birliyinin təcəssümüdür. Bu gün Ağdamın işğaldan azad edilməsinin yalnız hərbi qələbə deyil, həm də milli qürur, dövlət qüdrəti və tarixi dönməzlik göstəricisi olduğuna dair ən parlaq simvol kimi yaşamaqdadır.
Ağdam şəhəri 1993-cü ildə Ermənistan tərəfindən işğal olunduqda, təkcə torpaq yox, həm də böyük bir mədəniyyət mərkəzi dağıdıldı. Dünyaca məşhur Ağdam Çörək Muzeyinin yandırılması, Pənahəli xanın tikdirdiyi tarixi binaların viran qoyulması, şəhərin planlı şəkildə yerlə-yeksan edilməsi bəşəriyyətə yönəlmiş vandalizmin bariz nümunəsi idi. Lakin xalqımız heç vaxt bu torpaqlardan, bu mədəni irsdən və bu tarixdən vaz keçmədi. Ağdamın azad olunacağına olan inam hər bir azərbaycanlının qəlbində yaşayırdı və bu inam 2020-ci ilin 20 noyabrında gerçəyə çevrildi. Prezident İlham Əliyevin dəmir iradəsi, Müzəffər Ordumuzun şücaəti və xalq-dövlət birliyi nəticəsində Ağdam döyüşsüz qaytarıldı və bu, Azərbaycanın diplomatik, siyasi və hərbi gücünün tarixi göstəricisi kimi yaddaşlara həkk olundu.
Bu gün Ağdamda gedən geniş quruculuq işləri şəhərin yenidən dirçəlişinə verilən böyük dövlət dəstəyini əks etdirir. Şəhərin baş planı hazırlanarkən Ağdam “ağıllı şəhər” konsepsiyası ilə layihələndirildi və müasir şəhərsalmanın bütün trendləri nəzərə alındı. Burada yeni yollar, körpülər, enerji xətləri, su-kanalizasiya sistemləri, məktəblər, xəstəxanalar və yaşayış kompleksləri sürətlə inşa edilir. Prezident İlham Əliyevin Ağdama səfərləri, tarixi binaların bərpasına start verilməsi, Şahbulaq qalasının, İmarət kompleksinin, Çörək Muzeyinin və digər mədəniyyət nümunələrinin restavrasiyası şəhərin mədəni irsinin gələcək nəsillərə ötürülməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Ağdamın yenidən qurulması təkcə fiziki bərpa deyil, həm də mənəvi dirçəlişdir. Bu şəhərin qayıdışı Qarabağın tam təhlükəsizliyə qovuşmasının bir parçasıdır və xalqın ən böyük arzularından birinin gerçəkləşməsi deməkdir. Burada salınan “Ağdam Sənaye Parkı” regionun iqtisadi inkişafına böyük töhfə verəcək, yeni iş yerləri yaradacaq və əhalinin geri qayıdışını sürətləndirəcək. Şəhərin mədəni həyatının dirçəldilməsi üçün festivallar, idman yarışları və digər tədbirlər planlaşdırılır ki, bu da Ağdamın bir zamanlar olduğu kimi, yenidən Qarabağın ən dinamik mərkəzlərindən biri olacağına sübutdur.
20 Noyabr – Ağdam Şəhəri Günü artıq hər il xüsusi təntənə ilə qeyd olunur, bu gün həm qəhrəmanlıq tarixini xatırladır, həm də xalqın birliyinin möhtəşəm rəmzinə çevrilir. Bu tarix həm də torpaqlarımızın azadlığı uğrunda canlarından keçmiş şəhidlərimizin ruhuna dərin ehtiramın təcəssümüdür. Ağdamın azad edilməsi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası yolunda dönüş nöqtəsi oldu və xalqımız bu qələbəni indi müstəqil, qüdrətli və qalib bir dövlət kimi qürurla qeyd edir.
Bu gün Ağdamın küçələrində salınan yeni parklar, tikilən müasir binalar, abadlaşdırılan yol infrastrukturu və doğma şəhərini böyük sevgi ilə qarşılayan sakinlərin sevinci Qarabağın gələcəyinin nə qədər parlaq olacağına şahidlik edir. Ağdamın dirçəlişi Azərbaycanın gücünün, dövlət siyasətinin ardıcıllığının və xalqın birliyinin təntənəsidir. Hər il 20 Noyabrda bu şəhərin yenidən doğuluşunun qeyd edilməsi həm keçmişə ehtiram, həm bu günə qürur, həm də gələcəyə böyük ümiddir. Ağdam təkcə bir şəhər deyil – o, Azərbaycanın döyüş ruhunun, yenilməzliyinin, mədəniyyətinin və tarixinin simvoludur.
Ərşad Hüseynov,
YAP Mədəniyyət ərazi partiya təşkilatının sədr müavini