Tayvan İsrail deyil - AKTUAL

Tayvan ordusu Çinin artan təzyiqinə cavab olaraq təlimlər keçirib, bir neçə hava hücumundan müdafiə raketi atıb. Eyni zamanda, adanın hökuməti 2025-ci ildən 2038-ci ilə qədər öz istehsalı olan yeddi yeni “Narval” sualtı qayığının tikintisinə 8,9 milyard dollar ayırıb. Belə sualtı qayıqlardan biri artıq keçən il buraxılıb, lakin sınaqlardan keçməyib. Ona görə də parlamentdəki müxalifət mənimsəmələr haqqında danışır və buna qarşı çıxır. Hakimiyyət Çin qoşunlarının adaya enməsi zamanı nələrin baş verəcəyindən bəhs edən filmə sponsorluq edərək döyüşə hazır olmayan cəmiyyətin əhvalını dəyişməyə çalışır.Yaponiyanın “Nikkei” nəşrinin məlumatına görə, Tayvanda müxalifət Müdafiə Nazirliyinin yeni sualtı qayıqların yaradılması təklifini rədd edir. Qanunverici Yuanda (Tayvan parlamenti) əsas müxalifət partiyası Kuomintang və onun müttəfiqi Tayvan Xalq Partiyası nisbi çoxluğa malikdir. Müdafiə büdcəsi rədd edilərsə, bu, prezident Lai Qingde-nin güclü ordusu olan Çini dəf etmək üçün ordunu gücləndirmək qərarını şübhə altına alacaq. Bundan əlavə, Pekin adaya hərbi texnologiyaların tədarükünü əngəlləməyə çalışır. Dizel elektriklə işləyən "Narwhal" sualtı qayığı xəzinəyə 1,54 milyard dollara başa gəlib. O, dənizdəki sınaqlara hazır deyil.Bu, hökumətin planını tənqid edən müxalifət qüvvələrinin sursatına əlavə barıt qatır. Kuomintangdan olan parlament üzvü Su Chiaoxing soruşur: "Madam ki, siz bu il dəniz sınaqlarını başa çatdırmamısınız, niyə qanunvericilik orqanı yeni sualtı qayıqların tikintisinə icazə verməlidir?". Lakin adada sualtı donanma yaratmaq ideyasının tərəfdarları və hərbi ekspertlər proqramı Çini dəf etmək üçün tamamilə zəruri adlandırırlar. Axı Çin Tayvanı separatçı əyalət hesab edir və adanı materiklə birləşdirmək üçün güc tətbiqini istisna etməkdən imtina edir.Tayvanın sualtı donanmasının rəhbəri və keçmiş müdafiə naziri admiral Huanq Şukuanq bildirib ki, məqsəd ABŞ-ın “Lockheed Martin” şirkəti tərəfindən istehsal olunan MK-48 sualtı və gəmi əleyhinə torpedalarla təchiz edilmiş ümumilikdə səkkiz sualtı qayığa sahib olmaqdır. Admiralın sözlərinə görə, bu, Çinin Tayvanı mühasirəyə almaq, onun ətrafında blokada yaratmaq cəhdlərinin qarşısını almağa kömək edəcək. Yəni, belə bir vəziyyət yaranıb: hökumət sualtı qayıqlara xərcləmə planlarını parlament vasitəsilə həyata keçirə bilməyə bilər, ictimaiyyət isə vergilər hesabına büdcənin artırılmasını istəmir. Və elə bir məqamda “Sıfır gün” adlı teleserialın hazırlandığı elan olundu. Ondakı hadisələr bu şəkildə inkişaf edir. Çin adanı bir həftəlik blokada saxlayır, sonra isə onu ələ keçirməyə çalışır. Blokada ərzaq qıtlığına və maliyyə institutlarının iflasına gətirib çıxarır. Xaricilər təxliyə edilir. Mağazaların oğurlanması və talanması başlayır. Finalda, Çin qoşunları yerə enəndə hər kəs nə edəcəyinə qərar verir - qaçmaq və ya qalmaq, əməkdaşlıq etmək və ya müqavimətə qoşulmaq.Seçilmiş prezident rolunu oynayan Janet Xie deyir ki, serial ağ-qara deyil, ailələrdə və siyasi xadimlər arasında baş verənlərdən bəhs edir. Serial yalnız gələn il yayımlanacaq. Hələlik yalnız treyler göstərilir. Lakin bu, qızğın mübahisələrə səbəb olub. Müxalifətçi siyasətçilər serialın çəkilişinə Mədəniyyət Nazirliyi və dövlət vəsaitlərinin yatırıldığını deyirlər. Lakin şounun rejissorlarından biri olan Luo Gingzim deyir ki, onu Ukraynada baş verənlər bu işi görməyə vadar edib, çünki insanlar Çin qoşunları yerə enəndə nə baş verəcəyini bilməlidirlər.Mətbuata açıqlamasında Ali İqtisadiyyat Məktəbinin baş elmi işçisi Vasili Kaşin qeyd etdi: “Adaya işğalın olub-olmayacağını təxmin etməməlisiniz. Amma hər iki tərəf buna hazırlaşır. Bu hazırlıq hərbi büdcənin artımından kənara çıxır. Tayvan ordusunu uzun müddət kifayət qədər maliyyələşdirmir. Amerikalı və tayvanlı ekspertlər yazır ki, Soyuq Müharibədən bəri Tayvan cəmiyyəti ciddi şəkildə demilitarizasiya olunub. Ona görə də hakimiyyət hərbi təhlükə ilə bağlı təsəvvürləri gücləndirir. Bundan əlavə, hərbi xidmət müddətləri qısaldılıb. Nəticədə müharibə mövzusuna ictimaiyyətin diqqəti İsrail kimi cəbhəyanı dövlətlərdəki kimi deyildi. Taypeydə müdafiəyə pul xərcləmək istəyi aşağıdır. Bir çox tayvanlı Çində iş görməyə üstünlük verdi. Buna görə də hakimiyyət onlara hərbi təhlükə hissi aşılayır. Ona görə belə qorxulu filmlər çəkilir”.

VƏLİ