Azərbaycanın enerji diplomatiyasında yeni mərhələ

Azərbaycan enerji təhlükəsizliyini milli təhlükəsizlik strategiyasının əsas sütunlarından biri kimi qəbul edir. Bu yanaşma ölkənin iqtisadi sabitliyi, sosial rifahı və beynəlxalq tərəfdaşlıqlarında öz əksini tapır. Enerji təhlükəsizliyi yalnız yanacaqla təminat deyil, həm də müasir texnologiyalar əsasında enerji istehsalı və bu enerjinin etibarlı şəbəkə vasitəsilə ötürülməsi deməkdir.

1994-cü ildə imzalanan “Əsrin müqaviləsi” ilə Azərbaycanın neft strategiyasının təməli qoyuldu və bu sənəd ölkənin enerji sahəsindəki yeni dövrünün başlanğıcı oldu. O vaxtdan bəri Azərbaycan təkcə xam neft ixrac edən ölkə deyil, eyni zamanda enerji istehsalı və təchizatında regional güc mərkəzinə çevrilib. Məhz bu istiqamətdə həyata keçirilən ardıcıl siyasət 2024-cü ildə ölkəmizin COP29 kimi nüfuzlu beynəlxalq iqlim tədbirinə ev sahibliyi etməsinə zəmin yaratdı.Bu kontekstdə 2025-ci il 24 iyun tarixində Mingəçevirdə istifadəyə verilmiş “8 Noyabr” Elektrik Stansiyası Azərbaycanın enerji sektorundakı mühüm mərhələdir. Prezident İlham Əliyevin 25 oktyabr 2022-ci il tarixli Sərəncamına əsasən, bu layihənin məqsədi ölkədə elektrik enerjisinə artan tələbatı qarşılamaq, yeni generasiya gücləri yaratmaq və təbii qaza qənaət etməklə ekoloji dayanıqlılığı təmin etməkdir.Yeni elektrik stansiyası 1880 meqavat gücə malikdir və “Azərbaycan” İstilik Elektrik Stansiyasının ərazisində inşa olunub. 2023-cü ildə təməli qoyulan bu nəhəng obyektin layihələndirilməsi və tikintisində yerli mühəndislərlə yanaşı, İtaliyanın “Ansaldo Energia” və Çinin “Dongfang” şirkətləri də iştirak edib. Bundan başqa, Azərbaycanın öz ixtisaslaşmış “BCC Group” şirkəti də prosesdə fəal rol oynayıb. Bu əməkdaşlıq həm texniki təcrübə mübadiləsini təmin edib, həm də yerli kadrların peşəkarlığını daha da artırıb.Stansiyanın əsas üstünlüklərindən biri çevik və qənaətcil iş prinsipidir. Təbii qazla çalışan bu müasir obyekt, Avropa texnologiyalarına uyğun olaraq əvvəlki nəsil stansiyalara nisbətən daha az yanacaq sərf etməklə daha çox enerji istehsal edir. Bu, təkcə iqtisadi baxımdan deyil, həm də ekoloji davamlılıq baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır.

Stansiyanın “8 Noyabr” adlandırılması isə xüsusi rəmzi məna daşıyır. Bu ad Azərbaycanın şanlı Zəfər Gününü əks etdirir və layihəyə milli qürur və vətənpərvərlik ruhu bəxş edir. Prezident İlham Əliyevin sözləri ilə desək, bu adın seçilməsi Azərbaycanın yalnız hərbi-siyasi sahədə deyil, iqtisadi və texnoloji sahədə də gücləndiyini simvolizə edir.
Bu stansiya təkcə enerji istehsalı üçün deyil, həm də Azərbaycanın bölgələrinin fasiləsiz enerji ilə təminatı, yeni sənaye müəssisələrinin qurulması və ixrac imkanlarının genişləndirilməsi baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır. Beləliklə, “8 Noyabr” Elektrik Stansiyası müasir Azərbaycanın dayanıqlı inkişaf hədəflərinə uyğun olaraq gələcək nəsillərə yönəlik bir sərmayədir.Nəticə etibarilə, Mingəçevirdə istifadəyə verilən bu stansiya ölkəmizin enerji sistemində yeni bir mərhələni başlayır. O, Azərbaycanın texnoloji və sənaye gücünün, eyni zamanda müstəqil siyasətinin konkret nümunəsidir. Bu layihə bir daha göstərdi ki, Azərbaycan yalnız bu günün deyil, sabahın da enerji təminatçısı olacaq bir ölkədir.

Təvəkkül Əliyev
YAP Şuşa rayon təşkilatının sədri