20 sentyabr Azərbaycanda Dövlət Suverenliyi Günü kimi qeyd olunur. Bu gün təkcə rəmzi tarix deyil, həm də Azərbaycanın müasir dövrdə dövlətçilik institutlarının möhkəmliyini, milli birliyini və strateji suverenliyini nümayiş etdirir. Dövlət suverenliyi həm hüquqi, həm siyasi, həm də mənəvi anlayışdır və xalqın iradəsi ilə bağlıdır. Cənab Prezident İlham Əliyev söyləmişdir: “Suverenlik hər bir dövlətin mövcudluğunun və xalqın azad iradəsinin əsas göstəricisidir. 20 sentyabr bu iradənin, həmrəyliyin və dövlətimizin gücünün rəmzidir”.
Azərbaycanın müasir dövlətçilik tarixində 20 sentyabr tarixi xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bu günün mənasını anlamaq üçün ölkənin dövlətçilik yoluna nəzər salmaq lazımdır. 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradılması müasir dövlətçilik təməlini qoydu. 1991-ci ildə müstəqilliyin bərpası Azərbaycan xalqına öz dövlətini idarə etmək imkanı verdi. 1992-ci ildə baş vermiş Xocalı faciəsi suverenliyin qorunmasının zəruriliyini göstərdi. 2020-ci ildə baş vermiş Vətən müharibəsi nəticəsində Qarabağın azad olunması və 2023-cü ilin antiterror əməliyyatları Azərbaycan dövlətinin ərazi bütövlüyünü təmin etdi. Bu tarixi mərhələlər dövlət suverenliyinin həm simvolik, həm də real əhəmiyyətini göstərir.
Suverenlik yalnız ərazi bütövlüyü ilə ölçülmür. Güclü və dayanıqlı dövlət institutları suverenliyin qorunmasının əsas amilidir. Azərbaycan qanunvericilik bazasına, mərkəzi və yerli icra strukturlarına, hərbi və təhlükəsizlik sistemlərinə malikdir. Bu institutlar həm daxili, həm də beynəlxalq səviyyədə dövlətin mövqeyini gücləndirir və strateji qərarların qəbulunu təmin edir. Dövlət suverenliyi xalqın həmrəyliyi və iradəsi ilə birbaşa bağlıdır. Xalqın dözümlülüyü və dövlətə inamı suverenliyin qorunmasında əsas rol oynayır. 2023-cü il antiterror əməliyyatları nəticəsində azad edilmiş ərazilər milli həmrəyliyin və strateji qətiyyətin göstəricisidir. Azad edilmiş ərazilərdə mülki əhaliyə humanitar yardım göstərilməsi dövlətin sosial məsuliyyətinin bariz nümunəsidir.
Azərbaycanın suverenliyi beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində qorunur. Dövlətin ərazi bütövlüyünün təmin olunması və beynəlxalq səviyyədə tanınması regional sabitliyin və hüququn aliliyinin göstəricisidir. Azərbaycanın aparıcı beynəlxalq münasibətləri və diplomatik fəaliyyəti suverenliyin qorunmasında əsas amildir. Suverenliyin qorunması yalnız hərbi və siyasi deyil, həm də iqtisadi və sosial inkişafla möhkəmlənir. Azad edilmiş ərazilərdə genişmiqyaslı infrastruktur layihələri həyata keçirilir. Yollar, məktəblər, xəstəxanalar və kommunikasiya sistemləri bərpa olunur. Eyni zamanda kənd təsərrüfatı, sənaye və turizm layihələri həyata keçirilir, yerli biznes dəstəklənir. Bu tədbirlər dövlət suverenliyini həm simvolik, həm də real iqtisadi və strateji baxımdan möhkəmləndirir.
Dövlət suverenliyi həm də milli-mənəvi dəyərlərin qorunmasını təmin edir. Azad edilmiş şəhərlər milli mədəniyyət və tarixi irsi qoruyaraq gələcək nəsillərə ötürür. Dövlətin mövcudluğu və suverenliyi xalqın qürurunu gücləndirir, vətənpərvərlik duyğusunu artırır. 20 sentyabr – Azərbaycanın Dövlət Suverenliyi Günü – dövlətin gücünü, xalqın iradəsini və institusional dayanıqlığını nümayiş etdirir. Bu gün Azərbaycanın mövcudluğu və strateji gücü bir daha təsdiqlənir. Dövlət suverenliyi gələcək nəsillərə miras qalacaq, milli qürur və tarixi ədalətin rəmzi olaraq daim yaşayacaqdır.
Nigar Abdullayeva
YAP Yasamal rayonu AMEA Folklor İnstitutu üzrə ərazi partiya təşkilatının sədr müavini