Azərbaycan xalqının tarixində mühüm və unudulmaz günlərdən biri də 4 oktyabrdır - Cəbrayıl şəhərinin erməni işğalından azad edildiyi gün. Bu tarix təkcə bir şəhərin düşmən tapdağından qurtuluşu deyil, bütöv bir xalqın öz torpağına qayıdışının simvoludur. 27 il işğal altında qalan Cəbrayıl 2020-ci ildə Vətən müharibəsi zamanı rəşadətli Azərbaycan Ordusunun qəhrəmanlığı sayəsində azad edildi. 4 oktyabr bu gün artıq rəsmi olaraq "Cəbrayıl şəhəri günü" kimi qeyd olunur və həm yaddaşımızda, həm də qəlbimizdə əbədi iz buraxır.
Cəbrayıl rayonu Azərbaycanın cənub-qərbində yerləşir və həm coğrafi, həm də strateji baxımdan mühüm əhəmiyyətə malikdir. 1993-cü ilin avqustunda Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilən Cəbrayıl rayonunun şəhəri və kəndləri yerlə-yeksan edilmiş, minlərlə insan öz doğma torpağından məcburən köçkün salınmışdı. Bu torpaqlar 27 il susqunluq içində qaldı – dağıdılmış evlər, viran qalmış abidələr, təhqir olunmuş məscidlər və tapdanmış qəbiristanlıqlar bu susqunluğun şahidinə çevrildi.
Lakin xalqın qəlbində ümid heç vaxt sönmədi. 2020-ci ilin 27 sentyabrında başlanan Vətən müharibəsi ilə bu ümid gerçəyə çevrildi. Azərbaycan Ordusu hərbi və mənəvi üstünlük nümayiş etdirərək düşməni geri çəkilməyə məcbur etdi. Və nəhayət, 4 oktyabrda Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyev xalqımıza böyük qələbə müjdəsini verdi: “Bu gün Azərbaycan Ordusu Cəbrayıl şəhərini və rayonun bir neçə kəndini işğaldan azad etmişdir!” Bu sözlər tarixə qızıl hərflərlə yazıldı və xalqımızın yaddaşına əbədi həkk olundu.
Cəbrayılın azadlığı, eyni zamanda, müharibənin gedişində böyük bir dönüş nöqtəsi oldu. Bu uğur digər azadlıq xəbərlərinin müjdəçisi kimi çıxış etdi. Həmin gündən sonra Füzuli, Zəngilan, Qubadlı və nəhayət, Şuşanın azadlığına gedən yol daha da açıldı.
Bu gün Cəbrayıl torpaqları yenidən dirçəlir. Dağıdılmış infrastruktur bərpa olunur, yeni yaşayış massivləri, məktəblər, xəstəxanalar inşa edilir. Dövlət tərəfindən reallaşdırılan "Böyük Qayıdış" proqramı çərçivəsində artıq məcburi köçkünlər öz yurd-yuvalarına dönür. Bu qayıdış təkcə fiziki deyil, mənəvi qayıdışdır – xalqın öz kimliyinə, torpağına, tarixinə sahib çıxmasıdır.
4 oktyabr Cəbrayıl günü təkcə hərbi zəfərin xatırlanması deyil, həm də gələcək nəsillərə ötürüləcək bir vətənpərvərlik dərsidir. Bu gün şəhidlərimizin ruhuna ehtiram, qazilərimizin fədakarlığına minnətdarlıq, xalqımızın birliyinə və iradəsinə hörmət günüdür. Cəbrayılın azadlığı ilə başlayan bu şanlı yol, Azərbaycanın bütövlüyünü və əzəli torpaqlar üzərində suverenliyini bərpa etməsi ilə nəticələndi.
Tarix yazıldı və bu tarixi yazan Azərbaycan xalqının özü oldu. 4 oktyabr artıq təkcə bir təqvim günü deyil, ruhumuza həkk olunmuş bir tarix, şərəf, mübarizə və qələbə günüdür. Bu gün Cəbrayıl dirçəlir, bu gün Azərbaycan dirçəlir.
Nazim BÜNYATOV
YAP Ağcabədi rayon təşkilatının sədr müavini