Prezident İlham Əliyevin Kazinform müsahibəsindən strateji mesajlar - ŞƏRH

2025-ci ilin 18 oktyabr tarixi Azərbaycan və Qazaxıstan üçün dərin məna kəsb edən bir gün kimi yadda qaldı. Həmin tarixdə Prezident İlham Əliyev Qazaxıstanın aparıcı informasiya platformalarından biri olan “Kazinform” agentliyinə geniş məzmunlu müsahibə verdi. Bu çıxış iki dövlət arasında münasibətlərin bu günü və sabahı haqqında strateji istiqamətləri müəyyənləşdirən mühüm siyasi sənəd xarakteri daşıdı. Prezidentin fikirləri regional siyasətin gələcək kursuna, Türk dünyasının inteqrasiya modelinə və iqtisadi əməkdaşlığın yeni mərhələsinə yönəlmiş aydın mesajlar ehtiva edirdi. Bu müsahibə sübut etdi ki, Azərbaycan–Qazaxıstan münasibətləri formal diplomatik çərçivələri çoxdan aşaraq ideoloji, mənəvi və strateji məzmun qazanıb. Bu münasibətlər ortaq tarixdən qaynaqlanan dəyərlər üzərində deyil, həm də müasir dövrün çağırışlarına cavab verən siyasi və iqtisadi reallıqlar əsasında möhkəmlənir. İlham Əliyevin çıxış tərzində bu istiqamət konkret faktlarla əsaslandırıldı, münasibətlərin dinamikası isə praqmatik baxışla təqdim olundu.

Prezident qeyd etdi ki, Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasındakı əməkdaşlıq modeli regionda nadir etimad nümunəsidir. Burada emosional yaxınlıqla yanaşı, strateji məsuliyyət anlayışı da ön plandadır. İki dövlət arasında imzalanmış sazişlər, həyata keçirilən investisiya layihələri və qarşılıqlı dəstək mexanizmləri bu münasibətlərin real dayaqlarını təşkil edir. Enerji, nəqliyyat, rəqəmsal texnologiyalar və kənd təsərrüfatı kimi sahələrdə genişlənən əməkdaşlıq regionun iqtisadi xəritəsini dəyişdirən amilə çevrilib. Müsahibənin diqqət çəkən hissələrindən biri “Orta Dəhliz” təşəbbüsü ilə bağlı idi. İlham Əliyev bu layihəni Avrasiya məkanında sabitlik və tərəqqinin təminat mexanizmi kimi səciyyələndirdi. Onun fikrincə, bu dəhliz sadəcə nəqliyyat marşrutu deyil, həm də iqtisadi müstəqilliyin möhkəmlənməsinə və regional sinxronizasiyanın dərinləşməsinə xidmət edən bir konsepsiyadır. Bakı–Tbilisi–Qars xətti, Ələt Beynəlxalq Limanı və Xəzər üzərindən Qazaxıstana yönələn logistika əlaqələri bu strateji sistemin əsas elementləridir.Prezident İlham Əliyev müsahibəsində vurğuladı ki, Azərbaycan–Qazaxıstan əməkdaşlığı təkcə iqtisadi maraqlarla məhdudlaşmır. Bu münasibətlər Türk dünyasının ümumi gələcək vizionuna əsaslanır. Ortaq dil, mədəniyyət və mənəvi köklər üzərində formalaşan bu birlik artıq siyasi və iqtisadi güc mərkəzinə çevrilməkdədir. O, bildirdi ki, Türk Dövlətləri Təşkilatı qarşısında duran əsas vəzifə nəqliyyat, rəqəmsal əlaqə və yaşıl enerji inteqrasiyasını reallığa çevirməkdir. Azərbaycan və Qazaxıstan bu istiqamətdə lider mövqeyə sahibdirlər. Hər iki ölkə həm enerji, həm rəqəmsal kommunikasiya, həm də ekoloji təhlükəsizlik sahəsində sinxron siyasət həyata keçirir. Xəzər dənizi boyunca çəkilən fiber-optik kabel layihəsi bu baxımdan mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu təşəbbüs yalnız iki ölkəni deyil, bütövlükdə Türk dünyasını yeni rəqəmsal əlaqə mərhələsinə daşıyacaq. Müsahibənin ekoloji aspektləri də ayrıca diqqətəlayiq idi. Prezident İlham Əliyev Xəzər dənizinin səviyyəsindəki dəyişikliklər, su ehtiyatlarının azalması və biomüxtəlifliyin qorunması məsələlərinə toxunaraq, bu problemlərin yalnız regional əməkdaşlıq çərçivəsində həll edilə biləcəyini qeyd etdi. O, ekoloji təhlükəsizliyin iqtisadi və sosial sabitliyə birbaşa təsir göstərdiyini vurğuladı. İlham Əliyevin çıxışında iqtisadi əlaqələrin real göstəriciləri də təqdim olundu. İki ölkə arasında ticarət dövriyyəsinin artması, qarşılıqlı investisiya layihələrinin genişlənməsi, biznes mühitində formalaşmış etimad ab-havası bu münasibətlərin uğurlu modelini təsdiqləyir. Qazaxıstan şirkətləri Azərbaycanın kənd təsərrüfatı və enerji sektorlarında fəal iştirak edir, Azərbaycan isə Qazaxıstanda logistika və nəqliyyat sahələrində öz mövqelərini möhkəmləndirir. Bu müsahibə həm də Azərbaycanın regional siyasətinin konseptual fəlsəfəsini nümayiş etdirdi. İlham Əliyevin fikirlərində dövlətin diplomatik davranış modeli aydın ifadə olunurdu: etimada əsaslanan tərəfdaşlıq, praqmatik yanaşma, balanslı siyasət və Türk birliyinə söykənən sabitlik. Prezidentin sözlərində bir ideoloji xətt hiss olunurdu – qardaşlıq emosional bağlılıq deyil, strateji məsuliyyət deməkdir. 18 oktyabr tarixli bu müsahibə əslində Azərbaycan diplomatiyasının yeni mərhələsini göstərdi. İlham Əliyevin təqdim etdiyi konsepsiya ölkənin regional və qlobal siyasətdəki fəal mövqeyini daha da möhkəmləndirir. Azərbaycan–Qazaxıstan münasibətləri bu gün sadəcə iki dövlətin əməkdaşlığı deyil, Türk dünyasının birliyinin praktiki ifadəsidir. Bu müsahibə gələcəyə inamla baxan, sabitlik və inkişaf prinsiplərinə söykənən yeni bir siyasi düşüncə modelinin təcəssümü oldu. İlham Əliyevin hər fikrində reallıqla ideyanın, strategiya ilə vizyonun və milli maraqla beynəlxalq məsuliyyətin harmoniyası hiss edilirdi. Azərbaycan diplomatiyası artıq təkcə hadisələrə reaksiya verən yox, onları formalaşdıran qüvvə kimi çıxış edir. Bu müsahibə isə həmin siyasətin ən parlaq sübutlarından biri oldu – birliyin, etimadın və ortaq gələcəyin manifesti.

Fərid Mustafayev

YAP Yasamal rayon Elm və Təhsil Nazirliyinin Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutu üzrə ərazi partiya təşkilatının sədr müavini