Strateji tərəfdaşlığa aparan yol

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 8 dekabr 2025-ci il tarixində Slovakiya Respublikasına həyata keçirdiyi rəsmi səfər iki ölkə arasında formalaşan yüksək səviyyəli əməkdaşlığın növbəti mərhələyə qədəm qoyduğunu təsdiqləyən mühüm siyasi hadisə kimi yadda qaldı. Bu səfər təkcə ikitərəfli münasibətlərin daha da möhkəmləndirilməsi baxımından deyil, həm də regionda davamlı sülhün, iqtisadi inteqrasiyanın və qarşılıqlı fayda əsasında əməkdaşlıq platformalarının genişləndirilməsi baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır.
Slovakiya ilə Azərbaycan arasında diplomatik əlaqələr uzun illərdir ki, qarşılıqlı hörmət, bərabərlik və səmərəli əməkdaşlıq prinsiplərinə əsaslanır. Prezident İlham Əliyevin Bratislavaya rəsmi səfəri bu siyasi dialoqun yeni məzmunla zənginləşdiyini göstərir. Səfər çərçivəsində keçirilən geniş tərkibli görüşlərdə tərəflər xüsusi olaraq vurğuladılar ki, artıq Azərbaycan-Slovakiya əlaqələri "strateji tərəfdaşlıq" səviyyəsinə yüksəlib. Bu ifadə təkcə ikitərəfli münasibətlərin intensivliyini təsvir etmir, həm də gələcək əməkdaşlığın çərçivəsini müəyyənləşdirən fundamental yanaşmadır.
Slovakiya tərəfi Azərbaycanın regiondakı nüfuzunu, xüsusilə də Cənubi Qafqazda aparıcı rolunu yüksək qiymətləndirir. Azərbaycanın 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra yaratdığı yeni geosiyasi reallıq Avropa ölkələri ilə əməkdaşlıqda yeni imkanlar açıb. Slovakiya bu imkanlardan istifadə edərək Bakı ilə siyasi və təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlığı daha da genişləndirməyə maraqlı olduğunu bəyan edib.
Prezident İlham Əliyevin səfəri çərçivəsində tərəflər iqtisadi əlaqələrin inkişafı, yeni investisiya layihələrinin təşkili və ticarət dövriyyəsinin artırılması kimi məsələləri də müzakirə ediblər. Slovakiya Avropa İttifaqının aktiv sənaye və istehsal mərkəzlərindən biri kimi Azərbaycanın iqtisadiyyatına xüsusi maraq göstərir.
Enerji əməkdaşlığı təkcə qazla məhdudlaşmır. Yaşıl enerji, külək və günəş enerjisi layihələri də iki ölkə arasında perspektivli sahələr kimi dəyərləndirilir. Slovakiyanın alternativ enerji texnologiyaları üzrə təcrübəsi Azərbaycanın “yaşıl enerji zonaları”nda tətbiq oluna bilər.
Azərbaycanın Şərq-Qərb və Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizlərində oynadığı mühüm rol Slovakiya üçün yeni ticarət və tranzit imkanları yaradır. Səfər zamanı bu sahədə əməkdaşlığın gücləndirilməsi barədə fikir mübadiləsi aparılıb. Slovakiya sənaye məhsullarının Orta Asiya və Qafqaz regionuna daşınması üçün Azərbaycanın liman və logistika infrastrukturu xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
İki ölkə arasında mədəniyyət, təhsil və elm sahələrində əməkdaşlıq son illər daha da genişlənməkdədir. Slovakiya universitetləri Azərbaycanlı tələbələr üçün yeni təqaüd proqramlarının yaradılması, elmi mübadilə layihələri və mədəni tədbirlərin təşkili kimi təkliflərlə çıxış ediblər.
Hər iki ölkə xalqlarının zəngin tarixi və mədəni irsinin tanıdılması üçün ortaq sərgilər, teatr layihələri və ədəbiyyat günlərinin təşkili nəzərdə tutulur. Slovakiya ictimaiyyəti Azərbaycanın multikultural dəyərlərinə böyük maraq göstərir və bu istiqamət mədəni əməkdaşlığa xüsusi rəng qatır.
Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya səfəri həm də Cənubi Qafqazda post-münaqişə dövrünün reallıqlarının Avropa dövlətlərinə izah edilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. Azərbaycan regionda dayanıqlı sülhün bərqərar edilməsi, kommunikasiyaların açılması və iqtisadi inteqrasiya üçün ardıcıl siyasət aparır. Slovakiya bu prosesə dəstək verdiyini bildirir və regionda sabitliyin Avropa üçün də vacib olduğunu vurğulayır.
Azərbaycanla Slovakiya arasında münasibətlər son illərdə sürətlə inkişaf edir və bu tərəfdaşlıq artıq yeni strateji mərhələyə qədəm qoyub. Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya rəsmi səfəri əlaqələrin təkcə bu günü deyil, həm də gələcək istiqamətlərini müəyyənləşdirən vacib hadisə kimi tarixə düşür. Səfər çərçivəsində aparılan müzakirələr göstərir ki, Azərbaycan–Slovakiya münasibətləri təkcə ikitərəfli formatda deyil, həm də Avropa məkanında daha geniş siyasi və iqtisadi əməkdaşlıq üçün əhəmiyyətli platforma yaradır.

Əli Paşayev

YAP Tərtər rayon təşkilatının məsləhətçisi