Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyev bildirib ki, təxminən 30 ildir ki, ölkənin pambıq sənayesi elmi yanaşma olmadan inkişaf edir və bu da tarlalarda ağır iş şəraitinə səbəb olur. Onun sözlərinə görə, səmərəsiz pambıq əkinçilik sistemi səbəbindən "27 illik ömür boşa getdi": insanlar lazımi bilik, maliyyə, avadanlıq və ya elm adamlarının əməyinə hörmət olmadan kütləvi şəkildə məhsul yığmağa göndərildi. İnsanların şüuru dəyişib. Həyatımız pambığa boşa getdi. 27 il bu pambığa görə əziyyət çəkdik, hamı tarlalarda çalışdı, amma yenə də uğur qazana bilmədik",
Şavkat Mirziyoyev keçmiş nəticələri fermerlərin hazırkı uğurları ilə müqayisə edib. O, hektardan 85 sentner məhsul götürən Cizzaxdan olan fermeri, eləcə də "87" sortundan 76 sentner məhsul əldə edən Sırdəryadan olan fermeri nümunə göstərib.
Prezidentin sözlərinə görə, insanların indi "işləməyə real marağı" var, çünki onların əməyi nəhayət gəlir gətirməyə başlayıb. Mirziyoyev qeyd edib ki, oxşar rəqəmlər daha əvvəl əldə edilsəydi, ölkə xeyli çox qazana bilərdi: “2026-cı ilə qədər hədəf 4,5 milyon ton xam pambıq yığmaqdır; 2025-ci il üçün hədəf 3,765 milyon tondur.Məhsuldarlığı daha da artırmaq üçün mentorluq sisteminin tətbiqi təklif olunur ki, bu da 60 sentnerdən çox məhsuldarlığa malik təcrübəli fermerlərin geridə qalanlara təyin edilməsini nəzərdə tutur. Mentorlar təlim keçəcək, sertifikatlar alacaq və şagirdləri hektardan 50 sentner məhsuldarlıq əldə edərsə, 5 milyon sum (təxminən 417 dollar) bonus almaq hüququna malik olacaqlar.
Onilliklər ərzində Özbəkistanda həm Sovet dövründə, həm də İslam Kərimovun hakimiyyəti dövründə məcburi pambıq yığımı tətbiq olunurdu. İşçilər, tələbələr və məktəblilər kütləvi şəkildə tarlalara göndərilirdi. 2000-ci illərin ortalarında Pambıq Kampaniyası koalisiyası təxminən 300 qlobal brendin qoşulduğu Özbəkistan pambığının boykot edilməsi təşəbbüsünü irəli sürdü.
Tarlalara kütləvi səfərbərlik dayandırıldı və 2022-ci ildə Pambıq Kampaniyası məhdudiyyətləri qaldırdı. Həmin payız ABŞ Özbəkistan pambığını uşaq və məcburi əməyi ilə əlaqəli məhsullar siyahısından çıxardı.
Bu gün hökumət xam pambıq ixracından deyil, hazır tekstil istehsalından gəlir əldə etməyə diqqət yetirir. 2017-ci ildə ölkə pambıq lifinin 40%-ni emal edirdisə, indi 100%-ni emal edir. Üstəlik, Özbəkistan artan potensialını ödəmək üçün ABŞ-dan da daxil olmaqla, pambıq idxal etməyə hazırlaşır.
İlham