Berlində sammit, cəbhədə döyüşlər - BAXIŞ BUCAĞI

Dekabrın 14-də Almaniyada Ukrayna nümayəndə heyəti ilə ABŞ nümayəndələri arasında görüş keçirilib. Prezident Vladimir Zelenski danışıqların əvvəlində Donald Trampın xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoff və müşaviri Cared Kuşnerlə görüşüb. Bild nəşri yazır ki, Kiyev təhlükəsizlik təminatına üstünlük verir və yalnız bundan sonra Ukrayna nümayəndələri “ərazi məsələlərini” müzakirə etməyə hazırdırlar. Almaniyanın Handelsblatt nəşri isə yazır ki, Ukrayna və ABŞ nümayəndə heyətləri arasında Berlində sülh danışıqları dekabrın 15-də davam etdiriləcək. Hazırda müzakirə olunan konkret təkliflər hələ ictimaiyyətə açıqlanmayıb.

Ukrayna Müdafiə Qüvvələri Krasnodar diyarındakı Afipski Neft Emalı Zavoduna və Volqoqrad vilayətindəki Uryupinsk neft bazasına zərbələr endirib, Ukraynanın müvəqqəti işğal olunmuş ərazilərində düşmənin obyektlərinə və hədəflərinə zərbələr endirib. Konkret olaraq, Donetsk vilayətinin hava hücumundan müdafiə zonasında “Volna-2” elektron döyüş stansiyasına, Rusiya Silahlı Qüvvələrinin 76-cı Hava Desant Hücum Diviziyasının müxtəlif bölmələrinin iki komanda məntəqəsinə, elektron döyüş stansiyasına və “İmbir” radiolokasiya stansiyasına zərbələr endiriblər. Zaporojjya vilayətinin müvəqqəti işğal olunmuş ərazilərində “Tor-M2” zenit-raket kompleksi və düşmənin pilotsuz uçuş aparatının laboratoriyası vurulub. Ukraynanın Krım yarımadasında Ukrayna qüvvələri iki yanacaq-sürtkü anbarını, bir Kasta-2E2 RLS və S-300/S-400 hava hücumundan müdafiə sistemlərinin bahalı komponenti olan 96L6E radiolokasiya stansiyasını məhv edib. Dəymiş ziyanın həcmi müəyyənləşdirilir.

Donbasda xüsusi zona

Prezident Vladimir Zelenski bəyan edib ki, o, Donbasda hərbisizləşdirilmiş iqtisadi zonanın yaradılmasını ədalətli hesab etmir, çünki ilk növbədə onu kimin idarə edəcəyi bəlli olmayacaq. Onun fikrincə, Amerika tərəfinin təklif etdiyi, Rusiya ordusunun Ukraynanın şərqinin bir hissəsinə girməyəcəyi və Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin geri çəkiləcəyi kompromis prinsipləri ədalətsizdir. Zelenski Trampın planı uğursuz olarsa, görüləcək tədbirləri izah edib.

Ukrayna sülh prosesinin uğursuzluğunu Rusiya ilə müharibəyə son qoymağa aparan yolun sonu kimi görmür. Prezident Vladimir Zelenskinin sözlərinə görə, mövcud diplomatik səylər uğursuz olsa belə, ölkə sülhə nail olmaq üçün yeni mexanizmlər axtarmağa məcbur olacaq. Eyni zamanda, Zelenski bəyan edib ki, Ukrayna hələlik ABŞ-dan sülh planı ilə bağlı son təkliflərə cavab almayıb.

Ruslar Zaporojyada supermarketə hücum ediblər

Dekabrın 14-də səhər saatlarında rus qoşunları Zaporojyada yaşayış massivinə hücum edərək xeyli dağıntılar və xəsarətlər yetiriblər. Yenilənmiş məlumata görə, ruslar ATB mağazasına hücum ediblər. İlkin məlumatlara görə, azı altı nəfər yaralanıb. Sonradan ölənlərin sayı 14-ə çatıb. Yaralananlar arasında bir uşaq, üç Fövqəladə Hallar Xidmətinin əməkdaşı və bir patrul polisi var.

Putinin ofisi Krımla bağlı bəyanat yayıb

Rusiya prezidenti Vladimir Putinin xarici siyasət üzrə köməkçisi Yuri Uşakov bəyan edib ki, Ukrayna müvəqqəti olaraq işğal etdiyi Krımı heç vaxt geri qaytarmayacaq. Uşakov Rusiya mediasına deyib: “Zelenski Krımı geri ala bilməyəcəyinə və ya Ukraynanın NATO üzvlüyünü təmin edə bilməyəcəyinə tamamilə, tamamilə, bir milyon faiz əmindir”.

Düşmən Ukraynaya hava hücumlarını kəskin şəkildə gücləndirib. Ötən həftə Rusiya ordusu Ukraynaya 1500-dən çox hücum pilotsuz uçan aparatı, 900-ə yaxın idarə olunan bomba və müxtəlif tipli 46 raket ataraq ən böyük silsilə hava hücumlarından birini həyata keçirib. Vəziyyət ağır olaraq qalır: Nikolayev, Odessa, Xerson, Çerniqov, Donetsk, Sumi və Dnepropetrovsk vilayətlərində yüz minlərlə ailə hələ də işıqsız qalıb. Bu barədə prezident Vladimir Zelenski bildirib.

Dondurulmuş Rusiya aktivlərinin müzakirəsi

Böyük Britaniyanın baş naziri Keir Starmer və Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyen Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsini dayandırmaq üçün Amerikanın “sülh planı”nı, eləcə də dondurulmuş Rusiya aktivlərindən istifadə imkanlarını müzakirə ediblər. Böyük Britaniya hökumətinin rəsmi saytında qeyd edildiyi kimi, tərəflər razılaşıblar ki, “bu, Ukraynanın gələcəyi üçün müəyyənedici məqamdır və Avropa ədalətli və davamlı sülhə nail olmaq üçün lazım olan müddətdə onu dəstəkləyəcək”. Rusiyanın dondurulmuş aktivlərindən istifadə cəhdləri də müzakirə olunub.
Polşa liderinin mətbuat katibi Rafał Leskiewicz isə bildirib ki, Polşa prezident Vladimir Zelenskini dekabrın 19-da Varşavaya səfərə dəvət etdiyini təsdiqləyib. Danışıqlar zamanı Zelenski və Karol Navroçki təhlükəsizlik, iqtisadiyyat və tarixi müzakirə etməyi planlaşdırırlar.

WSJ: Sülh Planı ABŞ-Kiyev mübarizəsinə çevrilir

Tramp Ukraynanı Moskva ilə tez bir zamanda razılaşmağa sövq edir, lakin Zelenski etibarlı təhlükəsizlik zəmanəti istəyir. Ukrayna və ABŞ arasındakı danışıqlar Rusiyanın hətta birbaşa iştirak etmədiyi qarşıdurmaya çevrilib. Ukrayna, Avropa İttifaqı və ABŞ arasında sülh prosesi ciddi fikir ayrılıqları ilə üzləşib. Vaşinqton müharibəyə tez bir zamanda, ilin sonuna kimi son qoymağa çalışır, Kiyev və Brüssel isə hər hansı qərar qəbul etməzdən əvvəl ciddi fikir ayrılıqlarını həll etməkdə israrlıdır. Bu barədə “The Wall Street Journal” məlumat yayıb.

Nəşrin qeyd etdiyi kimi, Donald Tramp administrasiyası Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskiyə Rusiya ilə sülh sazişinə razılıq verməsi üçün təzyiq göstərir. Ukrayna isə Donetsk və Luqansk vilayətlərinin nəzarətindəki ərazilərindən qoşunlarını çıxarmağa hazır deyil. Kiyev və onun avropalı tərəfdaşları Rusiyanın hər hansı razılaşmaları pozacağı və ya yeni hücumu halında hərəkətləri ilə bağlı ABŞ-dan aydın təminat tələb edir. Nəşr qeyd edir ki, Rusiya rəsmiləri Amerika sülh planını müzakirə üçün məqbul əsas adlandırırlar, lakin onun yekun təsdiqi qeyri-müəyyən olaraq qalır. Bu arada Avropa liderləri əmindirlər ki, Moskva müharibəni bitirməkdə maraqlı deyil. Onlar qorxurlar ki, Rusiyanın Ukraynadakı qələbəsi Avropadakı qonşuları ilə yeni münaqişələr üçün presedent yarada bilər.

Jurnal onu da vurğulayıb ki, Amerika planında Kiyevdən Rusiya tərəfindən işğal olunmuş əraziləri geri almaq cəhdlərindən əl çəkməyi tələb edən bənd var. Bu, Rusiyanın Ukraynanın bir hissəsinin ilhaqını de-fakto tanıması kimi şərh edilə bilər. Razılaşma Ukraynanın NATO-ya üzvlük perspektivlərini də çətinləşdirə bilər. Vaşinqton bu planı dəstəkləsə, Rusiyanın qlobal iqtisadiyyata və beynəlxalq layihələrə çıxışı bərpa oluna bilər. Məqalədə qeyd olunur ki, Böyük Britaniya, Fransa və digər Avropa ölkələri Ukraynaya yardım, o cümlədən təhlükəsizlik qüvvələrinin mümkün istifadəsi ilə bağlı ətraflı təkliflər hazırlayıblar. Bu təşəbbüslər artıq ABŞ hərbi rəsmiləri ilə müzakirə olunub, lakin ABŞ-ın yardımı ilə bağlı hələlik rəsmi qərar yoxdur. Ukrayna tərəfi isə öz növbəsində NATO-nun 5-ci maddəsinə bənzər hüquqi qüvvəyə malik təhlükəsizlik zəmanətlərinin rəsmiləşdirilməsində israrlıdır.

Digər tərəfdən, Kreml Kiyev və Brüssel tərəfindən hazırlanmış təkliflərin sülh planına daxil edilməsinin, xüsusilə Donetsk vilayətində silahsızlaşdırılmış zonanın yaradılmasına dair təkliflərin qəti əleyhinədir. Kremlin müşaviri Yuri Uşakov bəyan edib ki, Rusiya öz mövqeyini qətiyyətlə müdafiə etməyə hazırdır. Xatırladaq ki, dekabrın 14-də Berlində beş saatdan çox davam edən Ukrayna-Amerika danışıqları hələlik yekun qərarla nəticələnməyib və növbəti gün davam edəcək.

Əvvəllər xəbər verdiyimiz kimi, ABŞ-ın prezident yanında xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoff Ukraynaya dair “sülh planı” ilə bağlı Berlində Ukrayna nümayəndə heyəti ilə aparılan danışıqlarda “məqsədli irəliləyiş” əldə edildiyini bildirib.

V.VƏLİ