İqor İqnatçenko: “Fransa Ermənistana öldürücü silahlar verməsini əsaslandırmağa çalışacaq - MÜSAHİBƏ

Tarix elmləri namizədi, fransızşünas, Rusiya Prezidenti yanında Xalq Təsərrüfatı və Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Sosial Elmlər İnstitutunun dosenti İqor İqnatçenko “Caliber” analitik mərkəzinə müsahibəsində Ermənistanın siyasətini şərh edib. Müsahibəni oxucularımıza təqdim edirik.

- Ötən gün Fransanın Ermənistana öldürücü silahların çatdırılmasına başlamaq qərarına gəldiyi barədə məlumat yayıldı. Paris bununla münaqişə bölgələrini öldürücü silahlarla təmin etməmək kimi ümumavropa siyasətini pozmurmu?

- Hesab edirəm ki, dünyanın sürətlə dəyişdiyi, oyun qaydalarının yolda yenidən yazıldığı bir şəraitdə mümkün hüquqi ziddiyyətlər çətin ki, Fransanın qızğınlığını dayandırsın. Bu halda biz müəyyən sənədlərin təfsirlərindən danışa bilərik, lakin onların tam olmaması halında Paris həmişə “xüsusi işə” müraciət edə bilər və s. Fransa bir dövlət kimi müəyyən sənədləri şərh etməkdə böyük tarixi təcrübəyə və vəziyyəti öz xeyrinə çevirmək qabiliyyətinə malikdir. Ona görə də Aİ və ya NATO-dan Fransanın təşəbbüslərinə qətiyyətli cavab gözləmək çətindir. Üstəlik, fransızlar Qərb tərəfdaşlarına bəyan edə bilərlər ki, onlar Rusiyanın regiondakı ambisiyalarına qarşı çəkindirici tarazlıq kimi Ermənistanı seçiblər və buna görə də onların qərarları qanunidir və dövrün tələblərinə cavab verir.

- Sizcə, fransızların bölgəmizə diqqətinin bu qədər artmasına nə səbəb oldu?

- Fransa həmişə Cənubi Qafqazda mövcud olmaq istəyib və indi Ermənistanı regionun açarı hesab edir. Son illər bu Avropa ölkəsi İrəvanla ikitərəfli münasibətləri durmadan gücləndirib. İndi Rusiyanın başqa problemlərlə məşğul olduğu bir vaxtda bu bölgədəki onun təsirini fransızlarla əvəzləmək üçün unikal imkan yaranır və Fransa hökuməti bu fürsəti əldən vermək fikrində deyil. O, bildiyimiz kimi, ənənəvi olaraq regional münaqişələrdə böyük güc və arbitr rolunu oynamağa çalışır.

Ermənistana öldürücü silahların verilməsi qərarı açıq şəkildə əməkdaşlığı dərinləşdirmək və Ermənistanın əhəmiyyətini və həyat qabiliyyətini sübut etmək istəyi ilə diktə edilib. Fransa son vaxtlar Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində özünü bu ölkənin əsas müdafiəçisi kimi göstərdiyinə görə, tərəfdaşa marağını bu yolla nümayiş etdirmək qərarı tamamilə məntiqlidir və yuxarıda təsvir olunan vəziyyətdən irəli gəlir.

- Bəs, Fransanın Ermənistana silah verməsi daha çox nəyi müəyyənləşdirir- onun iqtisadi maraqları və ya hələ də siyasi maraqları?

- Görünən odur ki, bu qərarda Fransanın siyasi marağı, daha doğrusu, Ermənistanda öz təsirini gücləndirmək, orada zəifləyən Rusiya hökmranlığını onunla əvəz etmək və bunun vasitəsilə Cənubi Qafqazın bütün regionuna, ola bilsin ki, Şimala da təsir etmək istəyi dayanır. Bununla belə, müəyyən iqtisadi maraqlar da mövcuddur- Fransanın hərbi məhsulları üçün yeni bazarlar tapmaq istəyi hələ də aktualdır. Və bu kontekstdə Fransa hakimiyyətinin hazırkı qərarını yüksək səs-küylü piar kampaniyası kimi qiymətləndirmək olar.

- Bu, regionda qüvvələr balansına təsir edə bilərmi?

- Hazırkı mərhələdə bu qərarın regionda qüvvələrin uyğunlaşmasına ciddi təsir göstərməsi ehtimalı azdır.

Tərcümə - Elçin Bayramlı